Tip 6 van 10: Beter dan passief: actief!

top 10 schrijftips - 6_10png
Deze week weer een toptip voor jouw tekst. Creatief schrijven is leuk om te doen en brengt je op nieuwe ideeën voor je teksten. Je pen wordt soepeler. Lekker losgaan met je fantasie. Maar dan...

Als je je tekst wil publiceren of door anderen laten lezen, is het wel zo fijn je tekst prettig leesbaar is. De tip gaat deze keer over van passief naar actief. Ofwel de lijdende vorm. Gaat er al een belletje rinkelen?

Ik schrijf een verhaal. Dat is actief; lijkt me duidelijk. Maar als je schrijft: het verhaal wordt door mij geschreven, dan gebruik je de lijdende vorm; iets wordt door iemand gedaan. Ofwel dit is de passieve vorm.
De zinnen lijken op elkaar. Het verschil? Bij de tweede zin komt de nadruk op het verhaal te liggen. Bij "Ik schrijf een verhaal" is "Ik" het onderwerp en degene die iets doet, die in actie is. Bij de tweede zin is het verhaal het lijdend voorwerp. Ofwel

Nog enkele voorbeelden
De lezer leest het verhaal
Het verhaal wordt door de lezer gelezen

Marjolein gumt de regel uit
De regel wordt door Marjolein uitgegumd

Ellen schrijft een bericht op haar website
Het bericht wordt door Ellen op haar website geschreven

Gemakkelijker lezen

Voor de lezer is de actieve vorm gemakkelijker te lezen. Meteen is duidelijk wie wat doet; gepuzzel is niet nodig. Een actieve zin is levendiger en korter. De lijdende vorm zorgt voor afstand en gecompliceerde zinsconstructies.

Opsporen
Staan "zijn" of "worden" -of een vervoeging-  in je zin, dan heb je alle kans dat je een lijdende zin schreef. Je kunt in Word de zoekfunctie gebruiken om ze op te sporen. Maak nu van je lijdende zin een actieve zin door het onderwerp voorop te zetten. Daarna volgt het werkwoord en de rest van je zin.

Nog een schrijftip
Vermijd het woord 'men' als alternatief voor de lijdende vorm. Men is een nogal onpersoonlijk en leeg woord. Als je het gebruikt weet je lezer nog niet om wie het gaat.

Oefenen
Het zou zomaar kunnen dat je wil oefenen met deze taaltip. Dat kan handig op deze website: https://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-bedrijvende-en-lijdende-vorm/

Reageren
Laten weten wat je van deze tip vindt of een vraag? Een reactie op dit bericht kun je sturen via de contactpagina of zet een berichtje onder de facebookpost.
Bedankt!

Meer tips? De volgende (tip 7) vind je hier: https://schrijfjestuk.nl/blog/tip-7-van-10-naamwoordstijl-lekker-fout